از میکائیل با عنوان فرشته رزق یاد می شود. این ملک الهی در دوره های مختلف تاریخی به ویژه پس از اسلام، حضوری فعال و موثر داشته است. بررسی نسبت های این فرشته الهی با رزق، کسب و کار و نیز حضور او در عرصه های زمینی، از جمله وظایف این پژوهش است.

جایگاه میکاییل

همان گونه که پیش از این نیز بیان شد، جناب میکائیل(ع) رتبه و جایگاه والایی دارد. اقرار به میکائیل از جمله ضروریت های اسلامی است که انکار آن سبب خروج از اسلام و ارتداد می شود. بدین ترتیب، در روایت ها از ایشان با عبارت هایی مانند «اکرم الخلق علی الله» با کرامت ترین خلایق نزد خداوند متعال؛ «خیرة الله» برگزیده خداوند یا «صفوة الله من الملائکه» برگزیده ملائک، یاد شده است. خداوند سبحان نیز از او با تعبیر «میکال» نام می برد: «من کان عدوالله و ملائکته و رسله و جبرئیل و میکال فان الله عدو للکافرین؛ کسی که دشمن خدا و فرشتگان و رسولان او و جبرئیل و میکائیل باشد، [کافر است و] خداوند دشمن کافران است (بقره، آیه 98).»

حضرت امام جعفر صادق(ع) در توصیف عظمت خلقت میکائیل(ع) فرمود:

«هرگاه میکائیل بخواهد به زمین بیاید یک پای او در آسمان هفتم قرار می گیرد و پای دیگرش بر زمین هفتم».

مرحوم مجلسی نیز می نویسد:

«میکاییل رئیس ملائکی است که با ارزاق مردم نسبت پیدا می کنند، مانند ملائکه ابرها، رعد و برق ها، بادها، باران ها،… .» بنابر آنچه در برخی منابع آمده، ماموریت کشیدن صراط بر روی جهنم، بر عهده میکاییل نهاده شده است.

در بخشی از این اثر آمده است میکائیل(ع) یکی از فرشتگان چهارگانه مقرب خداست که در طول تاریخ حیات بشر، نقش های مهمی بر عهده داشته است و تا زمان ظهور امام عصر(عج) نیز ادامه خواهد داشت. هرچند برخی از ماموریت های همیشگی میکاییل(ع) در عالم خلقت، با موضوع حیات بشری و روزی او ارتباط پیدا می کند، ولی در منابع متقدم، این دیدگاه که او را ملک رزق بدانیم، از منابع متاخر کم رنگ تر است در واقع باید او را ملکی بدانیم که مامور اجرای مهم ترین دستورهای پروردگار است. بنابراین، از آنجا که این ماموریت های مهم، در طول تاریخ مصداق های مختلفی پیدا می کند، باور به میکائیل(ع)، با فعالیت برای کسب روزی هیچ منافاتی نخواهد یافت.»

منبع :  برگرفته از کتاب « جبرائیل و میکائیل»